Większość nękających nas chorób jest efektem działania patogenów, którymi mogą być chorobotwórcze bakterie, wirusy, pleśnie, grzyby itp. Są niewidoczne, ale pełno jest ich wokół nas. Namnażają się, zatruwając nas i wywołując choroby: katar, grypę, gruźlicę, czerwonkę, żółtaczkę i inne, w tym COVID-19. Ludzie sprzątają, ale w ten sposób nie usuną wszystkich patogenów. Żeby mieć pewność, że pomieszczenie jest czyste i bezpieczne, powinniśmy je zdezynfekować.
Dezynfekcja jest to proces prowadzący do usunięcia lub zniszczenia drobnoustrojów i ich form przetrwalnikowych. Potocznie dezynfekcja to odkażanie. Istnieje wiele sposobów dezynfekcji, np. zmywanie czy opryskiwanie środkiem dezynfekcyjnym, ale są to metody czasochłonne, pracochłonne, mało wydajne i nie w każdej sytuacji wystarczające, a często też zostawiające ślady po użytym środku.
Do dezynfekcji pomieszczeń doskonale nadają się ozonowanie i zamgławianie. W obu metodach środek dezynfekujący jest podawany w taki sposób, aby maksymalnie wypełnić pomieszczenie, zdezynfekować całe powietrze, zadziałać na otwartą powierzchnię ścian, podłóg, mebli i wyposażenia oraz wniknąć w każdą szczelinę i zakamarek.
OZONOWANIE
- Ozon jest jednym z najmocniejszych utleniaczy; działa 3000 razy szybciej i 50 razy mocniej niż popularny i dobrze znany wszystkim chlor.
- Jest naturalnym gazem występującym w przyrodzie w czasie wyładowań elektrycznych (w czasie burzy wytwarza go przeskakujący piorun), powstałym z tlenu – jest to trójatomowa cząsteczka tlenu.
- Ozon „żyje” stosunkowo krótko – czas jego połowicznego rozpadu to około 30 minut w wodzie oraz do kilku godzin w powietrzu, a rozpada się w bezpieczny tlen. Po jego działaniu nie ma żadnych szkodliwych pozostałości.
- Wytwarza się go w miejscu dezynfekcji z tlenu z powietrza w generatorze ozonu.
- Jest wszechstronnym, jednym z najsilniejszych i najskuteczniejszych środków dezynfekcyjnych.
- Usuwa nieprzyjemne zapachy, niweluje (utlenia) szkodliwe działanie wielu związków chemicznych.
- Paradoksalną wadą ozonowania jest jego duża siła utleniania – szybko i skutecznie niszczy wszystkie szkodliwe drobnoustroje, ale też jest niebezpieczny dla innych organizmów. Dlatego na czas dezynfekcji należy z pomieszczenia usunąć wszystkie rośliny i zwierzęta, a osoby wykonujące zabieg muszą mieć na sobie ubranie ochronne wraz z pełnotwarzową maską z filtrem gazowym.
- Aby dezynfekcja była skuteczna, konieczne jest szybkie doprowadzenie do odpowiedniego stężenia ozonu (chociaż zwykle spotykane w literaturze wartości oscylują pomiędzy 3 a 7 ppm, to doświadczenie pokazuje, że stężenie powinno być bliższe 12 ppm, analizowane w czasie zabiegu miernikiem ozonu) i utrzymanie tego stężenia w określonym czasie (od 1 do 5 godzin, w zależności od powodu zabiegu). Do tego potrzebny jest silny (jeden lub kilka) generator ozonu.
- Zabieg ozonowania może być czasochłonny – może trwać od godziny do nawet kilkunastu godzin, ponieważ pomieszczenie do ozonowania należy dokładnie uszczelnić (zasłonić otwory wentylacyjne, klimatyzacyjne i inne otwory) oraz usunąć rośliny i zwierzęta. Dopiero po wykonaniu tych czynności można wypełnić pomieszczenie ozonem do wymaganego stężenia i utrzymać to stężenie przez określony czas. Na koniec zabiegu należy usunąć resztki ozonu (dokonać destrukcji resztek ozonu) i przewietrzyć pomieszczenie. Stężenie ozonu musi być mniejsze niż 0,1 ppm. W oczyszczonym i zdezynfekowanym pomieszczeniu pozostanie tylko przyjemny, jak po burzy, zapach świeżości.
ZAMGŁAWIANIE METODĄ ULV
(ang. ultra-low volume, czyli „ultramała objętość”)
- Zamgławianie polega na rozproszeniu środka biobójczego w formie mgły aerozolowej, gdzie kropla ma wielkość od 10 do 50 mikrometrów. Tak małe krople przez dłuższy czas unoszą się w powietrzu. Opadając, docierają do wielu zakamarków, aby na koniec równomiernie osiąść na wszystkich dostępnych powierzchniach.
- Jest to zabieg bezpieczny i na ogół nie pozostawia śladów.
- Zamgławianie trwa krócej niż ozonowanie, nie wymaga tylu przygotowań, a już po dwóch, trzech godzinach po nim pomieszczenie może być oddane do użytkowania.
- Zamgławianiem można dezynfekować takie obiekty, w których dezynfekcja metodą ozonowania byłaby niebezpieczna lub wręcz niemożliwa – klatki schodowe, korytarze, hole, otwarte przestrzenie itp.
- W metodzie zamgławiania środek dezynfekujący musi być tak dobrany, aby działał na konkretne zagrożenie, gdyż nie ma uniwersalnego środka działającego na wszystkie patogeny.
Żeby dezynfekcja zamgławianiem i ozonowaniem była skuteczna i bezpieczna, musi być wykonana przez osoby odpowiednio przygotowane, zarówno merytorycznie (dobór preparatów, stężenia, czasu działania, zapewnienie bezpieczeństwa), jak i sprzętowo (zamgławiacze, ozonatory, mierniki stężenia ozonu, odpowiednie preparaty, odzież ochronna). Taka osoba będzie wiedziała, jaką metodę do dezynfekcji danego pomieszczenia zastosować, aby zoptymalizować koszty i efekty.
