Światowy Dzień Mycia Rąk – dlaczego higiena dłoni jest kluczowa?

Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest
Pocket
WhatsApp

Światowy Dzień Mycia Rąk, obchodzony 15 października, to globalna inicjatywa mająca na celu zwrócenie uwagi na kluczową rolę higieny rąk w profilaktyce zakażeń. Chociaż zwyczaj mycia rąk jest powszechnie znany, wciąż pozostaje wyzwaniem zarówno w codziennym życiu, jak i w miejscach pracy, w szczególności w branży czystości, gdzie prawidłowa higiena jest fundamentem bezpieczeństwa sanitarnego. Dla pracowników odpowiedzialnych za utrzymanie czystości, zachowanie wysokich standardów higieny rąk to nie tylko kwestia osobistego zdrowia, ale także kluczowy element w zapobieganiu rozprzestrzeniania się patogenów w przestrzeniach publicznych, szpitalach, hotelach, restauracjach oraz innych obiektach. Na przestrzeni lat temat higieny rąk był wielokrotnie poruszany w literaturze naukowej, na konferencjach, szkoleniach i warsztatach. Każdy z tych kontekstów odnosi się do jednego, kluczowego zagadnienia – profilaktyki zakażeń.

Dlaczego higiena rąk jest wciąż ważna?

Historia higieny rąk sięga XIX wieku, kiedy to Ignaz Semmelweis, węgierski lekarz, jako pierwszy zauważył, że regularne mycie rąk znacząco zmniejsza liczbę zakażeń. Pomimo tego odkrycia i upływu ponad 170 lat, wciąż borykamy się z problemem niedostatecznej higieny rąk. Dlaczego? Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Choć znamy zasady mycia rąk, wiemy, kiedy i jak to robić, często nie przestrzegamy zaleceń.

Jak wynika z badań WHO, wdrożenie programu „Clean Care is Safer Care” może zmniejszyć liczbę zakażeń szpitalnych nawet o 50%. Jednak brak konsekwencji w stosowaniu się do procedur powoduje, że cel ten często pozostaje nieosiągnięty. Problemem jest nie tylko brak świadomości, ale także codzienne zaniedbania, niewystarczająca edukacja personelu i ograniczona dostępność odpowiednich środków myjących i dezynfekcyjnych.

Higiena rąk – prosta, ale niezwykle skuteczna metoda profilaktyki

Ręce są głównym nośnikiem bakterii, wirusów i innych patogenów, które mogą przenosić się na powierzchnie i między osobami. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz inne organizacje zdrowotne, takie jak UNICEF, od lat podkreślają, że mycie rąk z użyciem wody i mydła jest jednym z najskuteczniejszych sposobów zapobiegania zakażeniom. W branży czystości, której głównym zadaniem jest zapewnienie higienicznych warunków w różnych środowiskach, mycie rąk powinno być priorytetem. Każdy pracownik czystości, mający kontakt z powierzchniami, które mogą być zanieczyszczone drobnoustrojami, musi pamiętać o regularnym i dokładnym myciu rąk, zwłaszcza przed i po rozpoczęciu pracy, po skorzystaniu z toalety, a także po kontakcie z odpadami czy środkami chemicznymi.

Rola rąk w przenoszeniu patogenów

Ręce odgrywają kluczową rolę w przenoszeniu drobnoustrojów. Mogą one być nośnikiem bakterii, wirusów, grzybów i pasożytów, które z łatwością przenosimy na siebie oraz na inne osoby. Częstymi nosicielami na naszych dłoniach są bakterie, takie jak Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty), wirus grypy, a także patogeny powodujące zatrucia pokarmowe. Źródłem tych drobnoustrojów mogą być skażone powierzchnie, takie jak klamki, poręcze, telefony, a także żywność, woda czy wspólne przedmioty codziennego użytku. Dotykanie twarzy – co robimy średnio 15,7 razy na godzinę – umożliwia patogenom wniknięcie przez błony śluzowe nosa, ust czy oczu.

Kiedy powinniśmy myć ręce?

WHO i eksperci ds. higieny zalecają mycie rąk w szczególności:

  • Po skorzystaniu z toalety,
  • Przed jedzeniem i przygotowywaniem posiłków,
  • Po kaszlu, kichaniu, zakrywaniu ust i nosa,
  • Po kontakcie z osobą chorą,
  • Po kontakcie ze zwierzętami i ich akcesoriami,
  • Po sprzątaniu i opróżnianiu kosza na śmieci,
  • Po powrocie do domu,
  • Zawsze wtedy, gdy czujemy potrzebę odświeżenia rąk.

Branża czystości a higiena rąk – kluczowe wyzwania

Pomimo szerokiej wiedzy na temat znaczenia mycia rąk, wiele osób, w tym pracowników sektora czystości, wciąż nie przestrzega właściwych standardów higieny. Wymieniane są liczne przyczyny tego stanu rzeczy: brak dostępu do odpowiednich środków higienicznych, pośpiech, a także nieznajomość prawidłowych technik mycia i dezynfekcji rąk. Z badań wynika, że aż 70% ludzi nie myje rąk po skorzystaniu z toalety, a 95% nie robi tego prawidłowo. W branży czystości, gdzie personel ma bezpośredni kontakt z różnorodnymi patogenami, takie zaniedbania mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, zarówno zdrowotnych, jak i związanych z reputacją firmy.

Jednym z głównych problemów jest również niewystarczająca ilość preparatów używanych do dezynfekcji. Przykładem jest sytuacja, gdy pracownicy stosują zbyt małą ilość środków myjących i  dezynfekujących, co sprawia, że nie są w stanie pokryć całej powierzchni dłoni. To szczególnie dotyczy środków na bazie alkoholu, które szybko odparowują. Zbyt krótki czas kontaktu z dłońmi z co za tym idzie  dezynfekcji oraz nieprawidłowa technika mogą dodatkowo obniżyć jej skuteczność.

Zasady prawidłowej higieny rąk w branży czystości

Aby zapewnić efektywną higienę rąk, WHO opracowała wytyczne dotyczące prawidłowej techniki mycia i dezynfekcji. Zgodnie z nimi proces ten powinien trwać co najmniej 30 sekund, a idealnie 60 sekund, by dokładnie usunąć wszelkie drobnoustroje. W procedurach higienicznych szczególną uwagę należy zwrócić na trudne do oczyszczenia miejsca, takie jak opuszki palców, grzbiet dłoni czy okolice kciuka. W sektorze czystości szczególnie ważne jest także stosowanie tzw. zasady „nic poniżej łokcia” – oznacza to, że pracownicy nie powinni nosić żadnych przedmiotów, takich jak zegarki, bransoletki czy pierścionki, które mogą utrudniać dokładną dezynfekcję oraz mogą być doskonałym miejscem dla kolonii bakterii ( pod paskiem, pod pierścionkiem).

Edukacja i odpowiednie środki – klucz do sukcesu

Podnoszenie świadomości na temat higieny rąk oraz regularne szkolenia personelu to kluczowe elementy, które mogą znacząco poprawić jakość pracy w sektorze czystości. WHO zaleca, aby szkolenia w tym zakresie były prowadzone co najmniej 2-3 razy w roku, a także by były dostosowane do zmieniających się wytycznych i procedur. Warto również pamiętać o doborze odpowiednich preparatów do mycia i dezynfekcji rąk. W branży czystości, gdzie pracownicy często mają kontakt z silnymi środkami chemicznymi, ważne jest, aby wybierać preparaty, które nie tylko skutecznie eliminują drobnoustroje, ale również nie podrażniają skóry, co jest częstym problemem wśród pracowników.

W Polsce od lat prowadzone są badania dotyczące reakcji skórnych na środki dezynfekcyjne, zwłaszcza wśród personelu medycznego i pracowników branży czystości. Częstość występowania alergii skórnych czy podrażnień związanych z kontaktami ze środkami dezynfekcyjnymi wskazuje na konieczność wyboru preparatów pielęgnujących skórę, które jednocześnie zapewniają wysoką skuteczność mikrobiologiczną.

Znaczenie Światowego Dnia Mycia Rąk

Światowy Dzień Mycia Rąk to doskonała okazja, aby przypomnieć o fundamentalnym znaczeniu higieny rąk w pracy. Firmy zajmujące się utrzymaniem czystości powinny wykorzystać ten dzień na organizowanie specjalnych akcji edukacyjnych, szkoleń oraz kampanii uświadamiających pracowników o kluczowej roli mycia i dezynfekcji rąk w zapobieganiu zakażeniom. Dzięki temu możliwe jest nie tylko zwiększenie poziomu bezpieczeństwa, ale również budowanie pozytywnego wizerunku firmy jako świadomego partnera dbającego o zdrowie pracowników oraz osób, które korzystają z ich usług.

Higiena rąk to podstawa w każdej pracy związanej z utrzymaniem czystości. Przestrzeganie prostych, ale niezwykle skutecznych zasad może znacząco ograniczyć ryzyko zakażeń i poprawić jakość świadczonych usług. Pamiętajmy, że regularne mycie i dezynfekcja rąk to nasz wspólny obowiązek – nie tylko od święta, ale każdego dnia.

Świadomość zagrożeń związanych z brakiem higieny rąk jest kluczem do budowania zdrowszego społeczeństwa.  Cytując Sanjaya Wijesekera z UNICEF „Każdy z nas, każda matka, każde dziecko, każdy nauczyciel i każdy członek danej społeczności myjąc ręce wodą z mydłem może pomóc w budowie zdrowego społeczeństwa. Jeśli wiedziałbyś, jak uczynić świat lepszym, to z pewnością byś to zrobił. Okazuje się, że każdy z nas ma taką możliwość – po prostu trzeba myć ręce wodą, dodać mydło, spienić i spłukać czystą wodą”.

Mycie rąk, choć wydaje się prostą czynnością, ma kluczowe znaczenie dla zdrowia publicznego. Dzięki regularnemu przestrzeganiu zasad higieny rąk, można zapobiec rozprzestrzenianiu się wielu groźnych chorób zakaźnych. Światowy Dzień Mycia Rąk to przypomnienie, że choć zasady te są znane od wieków, wciąż zbyt wielu z nas ich nie przestrzega. Dbałość o higienę rąk jest nie tylko indywidualną odpowiedzialnością, ale także krokiem w kierunku ochrony zdrowia całego społeczeństwa.

Zdrowe nawyki najlepiej wprowadzać jak najwcześniej, dlatego dzielimy się infografiką o myciu rąk skierowaną do dzieci:

Autor

Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest
Pocket
WhatsApp

Zapisz się na newsletter

Nigdy nie przegap żadnych ważnych wiadomości. Poinformujemy Cię o nowym wydaniu magazynu Forum Czystości. Zapisz się już teraz!